در تعریف جامعی که میتوان از آسانا یوگا ارائه داد، میتوان آن را ژست‌ها و حرکات کنترل شده‌ی یوگا معرفی کرد که در حالتهای فیزیکی مختلف، ضمن هوشیاری کامل نفس و تمرکز حواس انجام میگیرند. با توجه به تنوعی که در اسانای یوگا وجود دارد، میتوان فواید جسمی و روحی منحصر به فردی برای آن ذکر کرد. اما از جمله مزایای مشترک تمرینات آسانا یوگا میتوان به کشش و تقویت اندام‌های مختلف بدن، بهبود انعطاف‌پذیری، افزایش چالاکی، کاهش استرس و اضطراب، ایجاد تعادل و هماهنگی و همچنین ارتقای سلامت کلی بدن اشاره نمود.
تاریخچه‌ی آسانا در یوگا به هند باستان باز می‌گردد. در ابتدا این حرکات به عنوان یک شکل از مدیتیشن و تمرینات روحانی مورد تمرین قرار می‌گرفت اما در طول قرن‌ها، تمرینات یوگا تکامل بیشتری پیدا کرد. همزمان با این تکامل، مکتب‌های مختلف یوگا، سبک‌ها و رویکردهای منحصر به فرد خود را برای تمرین آسانا توسعه دادند. آسانا یوگای تحول یافته‌ی امروزی به نحو کاملتری به شکل پوزیشنهای جسمانی و تکنیک‌های تنفسی متمرکز است.
در تعریف آسانا یوگا از دیدگاه پاتانجلی به عنوان پدر یوگا، آسانا‌های یوگا در دو کلمه خلاصه میشود:
“سیترا سوکام” یعنی ثابت و راحت
بنابراین هر حرکت یوگا شامل سه مرحله است:
• رفتن به حالت
• ماندن در حالت
• خارج شدن از حالت
مهم است که در هر سه مرحله بتوانید در وضعیت و حالت در حال انجام، تعادل و تنفس خود را به صورت ثابت و راحت حفظ نمایید.
انواع اسانا در یوگا
شاید بتوان بیش از صدها مدل آسانا یوگا را با پوزیشنهای مختلف معرفی نمود که ضمننام سانسکریت انحصاری خود، دارای دستورالعمل‌های خاصی برای نحوه انجام هستند. علاوه بر این هر پوزیشن برای نیازهای متفاوت و با مدت زمانهای مشخص قابل انجام می‌باشند.
تنوع مختلف آسانا یوگا میتواند شامل پوزیشنهای ایستاده یا نشسته با سطح تعادل‌های ساده یا پیچیده باشد که در ادامه بیشتر در این خصوص توضیح خواهیم داد.
انواع آسانا بر حسب وضعیت بدن در حین اجرا:
- حرکات مراقبه‌ای Supine poses
- حرکات ایستاده Standing poses
- حرکات تعادلی Balancing poses
- حرکات خم به جلو Forward bends
- حرکات خم به عقب Backward bends
- حرکات پیچ Twists
- حرکات معکوس Reclining poses
- حرکات درازکش Simple setting poses
- حرکات نشسته Meditative poses
اسانا های مقدماتی
طبیعتاً هنگامی که در آغاز انجام حرکات آسانا یوگا قرار میگیرید یا با تمرینات و نحوه‌ی انجام آنها آشنا نیستید و یا به دلیل شرایط جسمانی و روحی خود، نیازمند راهنمایی‌های کامل خواهید بود. در این شرایط شما میبایست از تمرینات مقدماتی برای آماده‌سازی بیشتر خود کمک بگیرید. در اسانای مقدماتی میتوانید با حرکات مهم جهت گرم کردن بدن، باز کردن انرژی‌های قفل شده، تمرینات تقویت هر اندام، آماده‌سازی با نشستن در حالت مراقبه و دیگر تمرینات ایجاد آرامش و کاهش استرس آشنا شوید. در واقع با سپری کردن این مرحله‌ی مقدماتی میتوانید خودتان را برای ورود به مراحل بالاتر و پیشرفته‌تر آماده کنید.
در دوره‌های مقدماتی آسانا‌های یوگا مربی به هنرجویان می‌اموزد تا بتوانند حرکات را به درستی انجام داده، کشش و انقباض را حس کرده و محدوده حرکتی خود را بیابند.
نکته مهمی که در مرحله مقدماتی همواره از هنرجویان خواسته میشود این است که:
این احتمال وجود دارد در این مرحله برخی از قسمت‌های بدن از دستورات شما سرپیچی کنند، در مواجهه لازم است به دور از هر واکنش تدافعی یا عصبی، سعی کنید با صبر و شکیبایی با بخش مربوطه رفتار کنید تا به محدوده حرکتی خود برسید.
اسانا های پیشرفته
طبیعتاً تمرین‌های دیگری در آسانا وجود دارند که برای انجام آنها نیاز است فرد از انسجام بدنی، تمرکز و هماهنگی تنفس بیشتری برخوردار باشد. برای این تمرینات که غالبا دشوارتر و نیازمند تجربه‌ی مضاعف‌تری هستند، افراد میبایست تمرینات مبتدی را به سرانجام رسانده و توانسته باشند بر روی سیستم عصبی و عضلانی خود کنترل پیدا کنند.
هنرجویان پیش از ورود به این مرحله بهتر است ضمن تجربه‌ی دوره مقدماتی، با اصول پایه و مبانی یوگا، انواع و سبکهای مختلف ان، آناتومی و فیزیولوژی بدن، نقاط چاکرا و نادی‌ها، اخلاق و رفتار یوگایی و بسیاری پیش‌نیازهای دیگر آن آشنا باشند.
حرکات آموزشی این مرحله شامل انعطاف‌پذیری، قدرت و تعادل شدید و در عین حال توجه ویژه‌تر به تنفس و مودراها خواهد بود که طبیعتا میبایست توسط یوگی‌های با تجربه انجام دهید. توصیه میکنیم هیچگاه بدون کسب تجربه‌ی قبلی در زمینه یوگا، وارد دوره‌ی پیشرفته نشوید.
شما می توانید در دوره های انلاین یوگا ژیانو شرکت کنید.
سخن پایانی:
از دیدگاه یوگا، جسم فیزیکی هر بشر، جایگاهی برای روح و ارابه ذهن او میباشد. اگر بخواهیم آن را قوی، انعطاف پذیر و مستعد مراقبه کرده و در عین حال ظرفیت حیاتی آن را بیافزاییم، اسانای یوگا بهترین گزینه خواهد بود. با آسانا میتوان ضمن بالا بردن کنترل و تسلط بر روح و جسم، آگاهی از آنها را به لایه‌های ظریفتر برد و سبب افزایش سطح خود آگاهی شد.برای اشنایی بیشتر با یوگا کلیک کنید.
انجام انواع آساناها، برای همه افراد اعم از کودکان تا بزرگسالان، وحتی سالمندان و افراد کم توان میتواند سودمند باشد. البته لازم به ذکر است با توجه به شرایط خاص هر فرد، میبایست حتما تحت نظر متخصص انجام گردد.
